BIM viết tắt của Building Information Modeling, tiếng Việt là Mô hình thông tin công trình. BIM là một công nghệ mới, được phát triển dựa trên nền tảng công nghệ số giúp lĩnh vực thiết kế, xây dựng và quản lý công trình giải quyết được các vấn đề bất cập hiện nay. Có thể hiểu chung nhất, BIM là tiến trình tạo dựng và sử dụng mô hình kỹ thuật số cho cả vòng đời của dự án, từ giai đoạn bắt đầu, lập kế hoạch, thiết kế, thi công, cho đến cả giai đoạn vận hành, bảo trì và tháo dỡ công trình. Toàn bộ thông tin và dữ liệu liên quan của dự án được lưu trữ, khai thác và tự động hóa việc cập nhật khi có thay đổi hay hiệu chỉnh thông qua một mô hình thông tin thống nhất và được liên kết với nhau. Do đó, áp dụng BIM sẽ tối ưu hóa việc trao đổi thông tin, phối hợp giữa các bên tham gia, giúp trực quan hóa quá trình thiết kế, thi công và quản lý công trình đảm bảo chất lượng công trình và nhiều lợi ích trong quá trình quản lý vận hành công trình sau này.
Ứng dụng BIM vào dự án mang lại nhiều lợi ích cho các bên liên quan
Các bên liên quan tham gia dự án đều có thể tiếp cận bằng phương pháp tại chỗ hoặc qua mạng. Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
BIM giúp trực quan hoan hóa thông qua hình ảnh mô phỏng 3 chiều hỗ trợ Cấp thẩm quyền quyết định đầu tư, Chủ đầu tư và Ban QLDA dễ dàng phát hiện bất hợp lý trong quá trình đánh giá, nhanh chóng, hiệu quả hơn, để lựa chọn phương án tối ưu nhờ các thông tin được tích hợp sẵn trong mô hình. BIM còn là công cụ để lập kế hoạch toàn diện, nâng cao khả năng điều hành, quản lý tổng thể đối với cả vòng đời dự án ở trình độ công nghệ tiên tiến theo mô hình không gian 3D. BIM cung cấp cho Ban QLDA một mô hình trực quan, cùng với các yếu tố tích hợp như tiến độ thi công. Giúp quản lý thực hiện công việc dễ dàng và có sự chuẩn bị tốt về huy động nguồn vốn. Việc ứng dụng BIM thông qua việc tiêu chuẩn hóa tất cả các công đoạn thực hiện, cách thức chuyển giao dữ liệu… Bằng các hướng dẫn, quy định, các file mẫu. Nhờ đó, các Ban QLDA sẽ theo dõi, giám sát việc thực hiện thiết kế, thi công thuận lợi, chính xác. Các nội dung liên quan đến công việc trong suốt quá trình thực hiện dự án được cập nhật đầy đủ theo chức năng được quản lý thông qua hình ảnh mô phỏng không gian theo trình tự xây dựng, để tất cả các bên liên quan từ Chủ đầu tư, Ban QLDA, các Nhà thầu tư vấn và thi công tham gia đều có thể tiếp cận bằng phương pháp tại chỗ hoặc qua mạng.
Trong khai thác sử dụng, vận hành và bảo trì công trình, BIM giúp đơn giản hóa việc bàn giao thông tin tới thiết bị đã được lắp đặt cho công trình. Tập hợp các thông tin về vật liệu lắp đặt và bảo trì cho các hệ thống trong công trình. Thông tin này có thể được liên kết tới đối tượng trong mô hình công trình được quản lý không gian nhiều chiều của BIM. Giúp Chủ sở hữu công trình đầy đủ thông tin chính xác và quan trọng cho việc quản lý và vận hành công trình. Trong bảo trì công trình, thiết bị và hệ thống công nghệ, BIM giúp người quản lý theo dõi tình trạng toàn công trình cả tổng thể và chi tiết, quản lý thích ứng tuổi thọ, đánh giá chính xác, kịp thời chất lượng công trình và quy mô cần bảo trì. Dự báo được các rủi ro, hiện tượng bất thường, kịp thời sửa chữa khắc phục khi xảy ra hư hỏng. Như một nền tảng hỗ trợ giám sát các hệ thống kiểm soát thời gian thực. Nhằm quản lý tài sản, thiết bị và vận hành từ xa và rất nhiều các khả năng khác vẫn chưa được phát triển hoàn thiện.
Có thể khẳng định, ứng dụng Mô hình thông tin công trình – BIM là xu hướng tất yếu của ngành xây dựng hiện nay trong công cuộc chuyển đổi số. ứng dụng công nghệ BIM trong ĐTXD mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả đầu tư. Tuy việc ứng dụng BIM trong xây dựng được coi là xu thế của tương lai nhưng do BIM là công nghệ mới nên vẫn còn nhiều gặp nhiều khó khăn, rào cản. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn tại Việt Nam cần được điều chỉnh để phù hợp với từng giai đoạn. Trong quá trình triển khai thí điểm BIM ở một số đơn vị thiết kế tại Việt Nam, đối với dự án vốn nhà nước thì khó khăn nhất là việc các tiêu chuẩn, quy chuẩn thiết kế của nước ta không thống nhất với các tiêu chuẩn quốc tế được áp dụng trong BIM. Việc sửa đổi, bổ sung các quy chuẩn, tiêu chuẩn cho phù hợp với thông lệ quốc tế đang áp dụng trong mô hình BIM phụ thuộc vào cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng.
